Blog

Je zou maar gevlucht zijn uit eigen land, nog kort in Nederland wonen en zwanger zijn. De huisarts of verloskundige kun je niet verstaan, en zij jou evenmin. Dit is de situatie van veel zwangere nieuwkomers in Nederland. Bij hun zwangerschap en bevalling komen meer complicaties kijken dan bij andere vrouwen in Nederland. Reden genoeg om bij zwangere statushouders waakzaam te zijn op toegang tot goede zorg en een oogje in het zeil te houden. Zeker in deze coronatijd. 

Geboortezorg en kraamzorg? 

Als de zwangere nieuwkomer een verblijfstatus heeft en in de gemeente woont, dan valt ze onder de geboortezorg. De bedoeling is dat zij zich vroeg in de zwangerschap meldt bij de verloskundige. Deze volgt haar gezondheid tot ze thuis of in het ziekenhuis bevalt. Veel nieuwkomers weten niet hoe de geboortezorg in Nederland werkt. Hierdoor melden ze zich vaak pas in een laat stadium bij een verloskundige. Ook van kraamzorg maken zij minder of zelfs geen gebruik. Uit onwetendheid en onbegrip (wat komt zo iemand doen?) en omdat de eigen bijdrage een drempel vormt. 

Alarmsignalen worden gemist 

Bovendien hebben nieuwkomers die de taal niet spreken minder toegang tot goede informatie over corona, gezondheid en zwangerschap. Gewoonlijk is de kraamzorgintake thuis. Dit geldt voor vrouwen die voor het eerst zwanger zijn en bij zwangeren die de taal niet spreken. Door corona vinden huisbezoeken nu minder plaats. Heeft een zwangere klachten of vragen, dan vindt de zorg op afstand plaats via de telefoon of beeldbellen.  

‘Bij de huidige zorg op afstand bestaat het risico dat alarmsignalen worden gemist’, zegt gynaecoloog Peggy van der Lans van de werkgroep Geboortezorg Asielzoekers. ‘Wij benadrukken daarom deze adviezen aan geboortezorgprofessionals: geef actief informatie in de eigen taal en herhaal die, blijf gebruikmaken van professionele tolken en neem geen genoegen met ‘no-show’ of voicemail.’ 

Tolkentelefoon 

Hier stuiten we op een zwakke plek. De drempel om een tolk in te schakelen is hoog doordat de kosten niet worden vergoed. Vooral voor eerstelijns verloskundigen, kraamzorgorganisaties en zelfstandig kraamverzorgenden die deze kosten uit eigen zak moeten betalen. Ziekenhuizen hebben de tolkenvergoeding meestal wel geregeld. Toch weten ook deze professionals lang niet altijd dat ze de tolkentelefoon kunnen bellen.  

Veiligheid en privacy 

Rebecca Nott, verloskundige uit Ter Apel, biedt zowel zorg aan zwangeren in het azc als aan statushouders die in de gemeente wonen. ‘De overgang naar een zelfstandig bestaan in Nederland is groot. Deze nieuwe gezinnen weten de weg nog niet, hebben geen sociaal vangnet, spreken de taal nog niet’. Dat verloskundigen zijn aangewezen op tolkende partners of kennissen vindt Nott kwalijk. ‘Bij goede zorg hoort veiligheid en privacy. Met een professionele tolk krijg je beter zicht op hoe het echt met iemand gaat.’ 

Tot slot 

Een tolk inschakelen is geen overbodige luxe maar van essentieel belang om goede kwalitatieve zorg te leveren. Professionele tolken brengen naast de taal ook hun hun eigen ervaringen en cultuur mee waardoor gesprekken direct hun doel treffen. Daarmee voorkom je verwarring, onnodige zorgen en complicaties. Wij vinden dat ieder mens, waar ter wereld iemand ook vandaan komt, de kans moet krijgen om iets te begrijpen en begrepen te worden. Dat sluit aan bij ons motto: Understanding is everything.

Bron: Kennisplatform Integratie & Samenleving (KIS)