VluchtelingenWerk vraagt online tolken aan
Om de dynamiek tussen tolken en opdrachtgever te belichten, lanceren we een reeks van cases over de dagelijkse, vaak noodzakelijke samenwerking. Want hoe verloopt dat voor een opdrachtgever? Dit keer met Maurice Boon van VluchtelingenWerk.
Maurice Boon is teammanager van VluchtelingenWerk in het AZC (asielzoekerscentrum) in Heerlen. Samen met zijn team van drie vrijwilligers begeleidt hij vluchtelingen in procedure en uitgeprocedeerde vluchtelingen. Daarnaast begeleidt hij vluchtelingen met een vergunning naar gezinshereniging. Hij vertelt hoe de dagelijkse praktijk eruitziet:
“Een cliënt (vluchteling) komt bij ons aan de balie met een verzoek voor gezinshereniging als hij een status heeft. Dat wil zeggen een verblijfsvergunning. Mensen met een verblijfsvergunning mogen vijf jaar in Nederland blijven en kunnen de procedure starten voor hereniging met hun familie.”
Een groot deel van hun cliënten zijn van Syrische afkomst en spreken geen of gebrekkig Engels. Als de gesprekken van algemene aard zijn tolkt een vriend of familielid. Maar zodra er vragen zijn van de IND of privacygevoelig, dan schakelen ze een tolk in.
Maurice legt het uit: “Hierdoor kan de cliënt open zijn privéleven bespreken en vrijuit vertellen waar zijn gezin zich bevindt, zonder dat ze gevaar lopen.”
Met cliënten die geen verblijfsvergunning krijgen hebben ze ook een gesprek. De reden waarom ze uitgeprocedeerd zijn is hierbij belangrijk. Wellicht, zijn er nog andere redenen, motieven die aangedragen of herhaald kunnen worden voor een asielverzoek. Zaken die niet eerder aan een advocaat of het IND zijn verteld. Ook deze gesprekken zijn uiterst privacygevoelig.
“Voor ons is het erg belangrijk dat de tolken beëdigd zijn en geheimhoudingsplicht hebben. Daarom vragen we alleen tolken aan bij een professioneel tolkenbureau zoals Global Talk.” Geheimhouding geldt uiteraard ook voor Maurice en zijn team.
Voor een aantal komt het moment van vertrek. Dat gaat via de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) of in samenwerking met het IOM Internationale Organisatie Migratie. Het IOM helpt met vrijwillige terugkeer. Cliënten die lang in procedure zitten willen soms weer terug naar hun eigen land.
De gesprekken die Maurice en zijn team voeren zijn vaak pittig en kunnen de emoties hoog op lopen. Maurice is in dienst bij VluchtelingenWerk en hiervoor opgeleid. Maar ook de vrijwilligers zijn professional: zij zijn zorgvuldig geselecteerd en hebben diverse trainingen gehad. Hiermee hebben ze genoeg handvatten om een gecompliceerd gesprek te kunnen leiden. Daarbij sluit Maurice zelf vaak aan of is in de buurt aanwezig. En, natuurlijk hebben de gesprekken ook impact op de vrijwilligers. Dan is het belangrijk dit zoveel mogelijk op het werk zelf te bespreken en te verwerken, zodat ze met een leeg hoofd naar huis gaan.
De vrijwilligers voeren de gesprekken ook met een tolk. Maurice bekijkt vooraf of een tolk noodzakelijk is in verband met de kosten en geeft dan wel of niet toestemming. De tolken die aangevraagd worden zijn vrijwel altijd ad hoc want ze maken mee dat een cliënt ineens niet komt opdagen. In uitzonderlijke gevallen zoals bij schaarse talen als het Oeigoers reserveren ze wel.
Vrijwel alle tolken worden online via Tasnet aangevraagd. Maurice: ”Ik denk dat ik een van de eerste was die dit online deed. Dat was toen TVcN veranderde van naam naar Global Talk. Toen zag ik dat je ook online tolken kon aanvragen. Het is echt heel simpel en zo gebeurt zonder tussenkomst van het callcenter.”
VluchtelingenWerk is nu ook intern bezig om het online aanvragen te promoten. Want het scheelt tijd en je krijgt een duidelijk overzicht van je afgenomen diensten. Waaronder de duur van een gesprek, de tolk waarmee je in contact bent geweest en de kosten. Maurice zegt: “Het aanvragen gaat veel vloeiender en sneller. Je krijgt een telefoonnummer en je hebt een tolk zonder sores.” Maurice vraagt gemiddeld 10 tolken per week aan.
De ervaring met tolken zijn heel goed: “De meeste tolken vertalen precies letterlijk wat wij zeggen. Ook als er gescholden wordt. Ik wil precies weten wat er wordt gezegd en waarom er wordt gescholden. Vaak zijn het frustraties van de cliënt die een rol spelen. Dat is prima en dat mag ook. Als ik de reden weet van de boosheid kan ik daar naar handelen.”
Soms vraagt een tolk of hij de vraag aan een cliënt extra kan toelichten omdat de context vanuit zijn cultuur niet wordt begrepen. “De cliënt waardeert dat enorm en het voorkomt onderlinge discussies tussen de cliënt en tolk. En dat draagt weer bij aan een goed gesprek.”